Πλησιάζουν οι Πανελλήνιες εξετάσεις σε λίγες εβδομάδες. Δεν έχει αλλάξει τίποτα στην τελευταία 40 ετία σχετικά με τον τρόπο που διεξάγονται και τις συνέπειες στον ψυχισμό των μαθητών της Γ Λυκείου.
Αυτό συμπαρασέρνει τις οικογένειες τους.
Ας πάρουμε ένα παράδειγμα, την υποψήφια μαθήτρια Χ. Είναι επιμελής, κάνει φροντιστήρια και τους τελευταίους μήνες απουσιάζει από το σχολείο με την συναίνεση της Διεύθυνσης δεδομένου ότι ο φόρτος και η ένταση της μελέτης υπερβαίνει τις δυνάμεις και των πιο ανθεκτικών μαθητών.
Οι γονείς της εντόπισαν το αυξημένο άγχος της και ζήτησαν την συνδρομή μου για την μείωση του.
Συναντώ την Χ. Δεν παραπονείται ιδιαίτερα. Χρειάζεται συζήτηση για να εκφράζει το άγχος της. «Δες ένα κείμενο από τα μαθήματα σου, όποιο διαλέξεις εσύ» την προτρέπω. «Είναι θολό το μυαλό μου, δεν καταλαβαίνω τι λέει» . Τώρα ας δούμε τι σου λέει το σώμα σου, εξηγώντας περισσότερα για τις πληροφορίες που μας δίνει το σώμα σχετικά με την ψυχική μας κατάσταση.
Από το 0 έως το 100 αν 0 σημαίνει καθόλου άγχος και 100 το μεγαλύτερο άγχος που θα μπορούσες να νιώσεις τι βαθμό σου βάζεις; «80» απαντάει. Που το νιώθεις; Η μαθήτρια έδειξε λίγο κάτω από τον λαιμό.
-Καθώς παρατηρείς την αναπνοή σου πώς την περιγράφεις; Βαθιά; Ριχή;
-‘σχεδόν σταματημένη’ απαντά.
-Τώρα απλά παρατήρησε την, τι νιώθεις, σταματάει και άλλο; Είναι ριχή;
-«Γίνεται βαθύτερη, έτσι αυθόρμητα» απαντά. Στην πορεία, η Χ εξέφρασε έκπληξη όταν πήγε στο κείμενο και διαπίστωσε ότι τώρα καταλαβαίνει το νόημα. Ηδη κατέβηκε στο 60 η βαθμολογία του άγχους της.
Η διαχείριση της αναπνοής είναι το πρώτο που κάνουμε για μείωση του άγχους. Βέβαια δεν είναι πανάκεια, επανέρχεται συχνά, για αυτό εξερευνούμε τις σκέψεις που το συνοδεύουν.
-Κάνε έναν κύκλο την παροτρύνω. Επάνω δεξιά, αν ήταν ρολόι θα έδειχνε στο 10, είναι η Σκέψη σου. Κάτω θα ήταν στο 6. Αντιπροσωπεύει το Συναίσθημα σου. Πάνω δεξιά που αντιστοιχεί στο 2 του ρολογιού είναι η ¨Εκφραση. Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι ενοποιημένος της εξηγώ. Για να δούμε, ποια είναι μία σκέψη σου και πως συσχετίζεται με τα δύο άλλα στοιχεία.
-« Σκέφτομαι ότι ενώ έχω διαβάσει άπειρες ώρες, την ώρα που θα μας δώσουν τα θέματα θα έχω ένα κενό στο μυαλό μου, δεν θα θυμάμαι τίποτα» απαντάει η μαθήτρια.
-Τώρα δες το Συναίσθημα. «Πολύ άγχος, πάλι στο 80 πήγε» για μεγάλη της απογοήτευση.
-Στην έκφραση;
-«Πάλι έχω ένα σφίξιμο στο στήθος και σταματάει η αναπνοή μου’» απαντά.
-Τώρα ας αλλάξουμε την σκέψη, βάλε ένα ερωτηματικό.
-«δεν θα θυμάμαι τίποτα;» λέει αλλάζοντας την δήλωση σε ερώτηση. Τώρα που έβαλα το ερωτηματικό αλλάζει και η σκέψη μου. Λέω, ότι δεν είναι απαραίτητο να έχω κενό, μου δίνει ένα περιθώριο το ερωτηματικό» Κατέβηκε το άγχος λίγο, χαλάρωσε το σφίξιμο.
-Τώρα ας το μειώσουμε κι άλλο. . Να ξέρεις ότι όταν σας δώσουν τα θέματα και βιώσεις το κενό που αναφέρεις, μην πανικοβάλλεσαι. Ξέρουμε από έρευνες και πείρα ότι, όταν περιμένεις μέχρι ενάμισυ δευτερόλεπτο, ό, τι έχεις διαβάσει έρχεται πάλι στην μνήμη. Διάβασε και ξαναδιάβασε τα θέματα. Με την λειτουργία που την ονομάζουμε Συνειρμό επανέρχονται στο νού σου ένα ένα αυτά που μελέτησες.
-Την παραμονή των εξετάσεων να διαβάσω;
-Μόνο για λίγο της απαντώ. Τότε το μόνο που χρειάζεσαι είναι να μην είσαι φορτωμένη. Να φροντίσεις να έχεις πλήρη ύπνο. Αν αγχωθείς λίγο δεν είναι αποτυχία, καλώς όρισε το. Όσο το καλωσορίζεις τόσο πιθανό είναι να φύγει.
-Κάτι μου έλεγες για να σχηματίζω τον νοερό κύκλο της επιτυχίας. Θυμησε το μου.
-Ας μην σε φορτώνω με πολλές πληροφορίες. Αυτά για σήμερα. Την άλλη φορά θα σου πώ πως να σχηματίζεις τον Κύκλο της Επιτυχίας.