Όλη η κοινωνία καλείται να προσαρμοστεί στις απότομες αλλαγές που έχει φέρει η πρόσφατη πανδημία της COVID-19. Επόμενο είναι να έχει σημαντικό αντίκτυπο και στην εκπαίδευση. Διδάσκοντες, μαθητές και γονείς αντιμετωπίζουν μία πρωτόγνωρη πρόκληση. Η αποδιοργάνωση που διήρκησε κατά την κρίσιμη αυτή περίοδο ήταν ένα φυσικό επόμενο γιατί δεν είχαμε συναντήσει προηγουμένως τέτοιο φαινόμενο τα τελευταία 100 χρόνια.
Πολλές αλλαγές να συνεχίζουν να επηρεάζουν την όλη λειτουργία του σχολείου, όχι απαραίτητα αρνητικά.
Οι αλλαγές είτε θετικές είτε αρνητικές από μόνες τους απαιτούν καινούριες δεξιότητες στην ενδυνάμωση θετικών ανθρωπίνων σχέσεων και στον τρόπο διδασκαλίας. Σε αυτήν την ενδυνάμωση ανταποκρίνεται το προγράμμα ΜΑΘΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΝΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ. .
Αρνητικές επιπτώσεις
Η πανδημία της COVID-19 είχε σημαντικές αρνητικές επιδράσεις στην ψυχοκοινωνική εμπειρία των μαθητών, ιδιαίτερα λόγω της έλλειψης άμεσης αλληλεπίδρασης με τους συμμαθητές τους. Μερικές από τις αρνητικές επιδράσεις περιλαμβάνουν:
Μειωμένη Κοινωνικοποίηση:
Τα περιοριστικά μέτρα μείωσαν δραστικά την άμεση επαφή, το παιγνίδι μεταξύ των μαθητών. Μερικοί γονείς μου λένε ότι το παιδί τους έχασε την διάθεση να βγαίνει για μπάσκετ ή να κάνει παρέα με τους συνομηλίκους του. Οι εκπαιδευτικοί παρατηρούν ότι ακόμη και μετά την άρση των μέτρων οι μαθητές παρουσιάζουν έλλειμμα στην δεξιότητα να προσελκύουν φίλους και να παίζουν συνεργατικά.
Αυξημένη Βίαιη Συμπεριφορά και “Δικαιωματισμός”
Η έλλειψη της κοινωνικοποίησης έφερε ως συνέπεια το φαινόμενο της αυξημένης βίαιης συμπεριφοράς είτε λεκτικά είτε μη λεκτικά, το γνωστό ως εκφοβισμός ή bullying. Μία μικρή μειοψηφία νέων νομίζουν ότι έχουν δικαίωμα στην βία χωρίς να σκέφτονται τη ζημιά του άλλου προσώπου.
Επιπτώσεις στην Ψυχική Υγεία:
Η παρατεταμένη αβεβαιότητα και οι συνεχείς αλλαγές στις σχολικές διαδικασίες έχουν οδηγήσει σε ψυχική καταπόνηση τόσο των μαθητών όσο και των εκπαιδευτικών. Η ψυχική κόπωση και η έλλειψη υποστήριξης σε κρίσιμες στιγμές έχουν επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία των μαθητών και των διδασκόντων.
Θετικές Επιπτώσεις
Τεχνολογία
Η χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας και των διαδικτυακών εργαλείων έχει αυξηθεί δραματικά. Τα σχολεία έχουν ενσωματώσει σύγχρονους μεθόδους τεχνολογίας που ίσως θα το έκαναν με πολύ αργότερο ρυθμό χωρίς την πανδημία.
Τα ψηφιακά μαθήματα έχουν γίνει μέρος της καθημερινής εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Αυξημένη Εστίαση στην Ψυχική Υγεία
Η πανδημία έχει αυξήσει την ευαισθητοποίηση στην ψυχική υγεία των μαθητών. Το καινούριο είναι ότι αποκτάμε σταδιακά μία διαφορετική αντιμετώπιση στα προβλήματα συμπεριφοράς: συμφωνούμε ότι συνυπάρχουν μερικές φορές με ψυχική νόσηση.
Εκπαιδευτικοί και σύμβουλοι πιο συχνά εκπαιδεύονται για να αναγνωρίζουν τα σημάδια ψυχικής δυσφορίας και να παρέχουν την απαραίτητη υποστήριξη.
Όμως, ήταν η πανδημία το αίτιο ή η αφορμή;
Να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους: ήταν προετοιμασμένη η σχολική κοινότητα να αντιμετωπίσει την βία και την αποδιοργάνωση που ακολουθεί την πανδημία; Δεν εννοώ να είχε προβλέψει την πανδημια. Εννοώ αν οι ανθρώπινες σχέσεις διαχρονικά στα σχολεία ήταν τέτοιες ώστε η αποδιοργάνωση να ήταν μικρότερης κλίμακας;
Συνεργάζομαι με εκπαιδευτικούς κατά τη διάρκεια σχεδόν όλης της επαγγελματικής μου θητείας. Εκφράζουν συναισθήματα απόγνωσης για την έλλλειψη κουλτούρας για κοινωνική συνοχή μέσα στα σχολεία. Εξαρτάται η η κοινωνική συνοχή από την καλή θέληση, ικανότητες και δεξιότητες της εκάστοτε διευθύντριας και του εκάστοτε διευθυντή να εμποδίζει αντιπαλότητες και ‘πηγαδάκια’ και να ενισχύει την σύμπνοια για το καλό της λειτουργίας του σχολείο.
Διαχρονικά η έμφαση ήταν στην διδακτέα ύλη και στην προσπάθεια για συμμόρφωση χωρίς στην ουσιαστική φροντίδα των ανθρωπίνων σχέσεων ως προϋπόθεση για διδασκαλία και μάθηση .Μαθητές, μαθήτριες, εκπαιδευτικοί, γονείς είναι κάτι περισσότερο από τους ρόλους τους . Ομως και τώρα μπορούμε να κανουμε ανακατατάξεις, να δώσουμε έμπρακτη προσοχή στα συναισθήματα και τις ανθρώπινες ανάγκες.
